مینا شکیبا؛ عبدالمجید لیاقت؛ فرهاد میرزایی
چکیده
دفع زه‌آب خروجی از زهکش با شوری بالا و اثر مخرب آن بر محیط زیست همواره به صورت یکی از چالش‌های اساسی در طرح‌های زهکشی و مسائل زیست‍محیطی در کشور مطرح میباشد. بنابراین بایستی با تجزیه و تحلیل شبکه جریان و تعیین مسیرهای واقعی خطوط جریان آب و املاح به سمت زهکش سعی درکاهش حجم زه‌آب تولیدی و بهبود کیفیت آن نمود. در این تحقیق به ...
بیشتر
دفع زه‌آب خروجی از زهکش با شوری بالا و اثر مخرب آن بر محیط زیست همواره به صورت یکی از چالش‌های اساسی در طرح‌های زهکشی و مسائل زیست‍محیطی در کشور مطرح میباشد. بنابراین بایستی با تجزیه و تحلیل شبکه جریان و تعیین مسیرهای واقعی خطوط جریان آب و املاح به سمت زهکش سعی درکاهش حجم زه‌آب تولیدی و بهبود کیفیت آن نمود. در این تحقیق به منظور تعیین عمق‌اختلاط و بررسی عوامل مؤثر بر آن به عنوان پارامتر مؤثر بر شوری زه‌آب خروجی، از یک مدل فیزیکی از جنس پلاکسی‍گلاس استفاده شد. عمق‌اختلاط، دورترین خط جریان در زیر محل نصب لوله زهکش میباشد. برای انجام آزمایش‌ها ابتدا به آب داخل منبع آب زیرزمینی در مدل فیزیکی، پرمنگنات پتاسیم و NaCl اضافه شد تا EC آب به 20 دسی‍زیمنس بر متر برسد. با تغییر در دبی ورودی و اعمال سطح ایستابی‍های مختلف، تغییرات عمق‌اختلاط با عکس‌برداری اندازهگیری وثبت شد. نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش دبی آب‍آبیاری وارتفاع سطح ایستابی عمق‌اختلاط افزایش یافته و باعث افزایش شوری زه‌آب خروجی می‌‌‍شود. به عنوان نمونه وقتی سطح ایستابی از 8 سانتیمتر به 23 سانتیمتر افزایش می یابد مقدار نمک خروجی در حدود 80 درصد افزایش می‍یابد. در مرحله بعد به منظور اعتبار سنجی مدل با استفاده از داده های صحرایی اندازه گیری شده در اراضی تحقیقاتی مرکز تحقیقات نیشکر واحد امیر‍کبیر خوزستان مقایسه بین شوری پیش بینی شده توسط مدل و شوری اندازهگیری شده صورت گرفت. نتایج تأثیرعمق اختلاط را بر شوری زه‌آب خروجی از زهکش نشان می داد.